Wie kent het niet? Je bent op vakantie, komt ’s ochtends bij het zwembad, geen hond te bekennen maar wel al tientallen handdoeken op even zoveel ligbedden. En ook nog eens op de bedden op de beste plekken. Handdoekje leggen.
In de energiemarkt kennen we ook het begrip handdoekje leggen. Het gebeurde bij weilanden van boeren voor wind- en zonneparken maar ook bij zonnedaken. Massaal SDE aanvragen en daarna wel kijken of het project wellicht gerealiseerd wordt.
Bij de SDE werden de eisen voor aanvragen steeds strenger. Eerst moest je aantonen het project te kunnen financieren, vervolgens moest je aantonen écht wel toestemming van de dakeigenaar te hebben (daar werd nogal eens mee gemarchandeerd). Daarna moest je aantonen dat het dak de zonnepanelen wel kan dragen en tegenwoordig moet je ook aantonen überhaupt in te kunnen voeden. Met zon-op-dak heeft de overheid met vallen en opstaan geleerd en steeds het proces verbeterd om een zo hoog mogelijke realisatiegraad te bereiken.
Helaas worden de lessen uit het verleden niet toegepast op het heden.
Wanneer je een aansluiting wil hebben op hoogspanningsniveau, zijn er in de basis drie fases:
De informatiefase;
De fase basisontwerp; en
De realisatiefase.
In de informatiefase kan een ontwikkelaar een offerte aanvragen voor het basisontwerp, bijvoorbeeld voor een grote batterij. Kosten voor zo’n basisontwerp nu: € 150.000. Hiervan moet 10% direct worden betaald om daarmee de gewenste capaciteit (bij TenneT vanaf 100 MW) te claimen.
TenneT verwacht rond 2030 een forse flexibiliteitsvraag te hebben om het net in balans te houden. Eén van de mogelijkheden is deze benodigde flexibiliteit (deels) met batterijen in te vullen.
Een batterij met een vermogen van 100 MW kost turnkey, afhankelijk van de vraag of het een éénuursbatterij (1C) of een vieruursbatterij (0,25C) is, als snel tussen de € 45 miljoen en € 160 miljoen.
Een behoorlijke investering die niet iedereen kan ophoesten, zeker wanneer je weet dat banken batterijen nog nauwelijks (goed) financieren wegens het gebrek van zekerheid op kasstromen. Gelukkig komt hier binnenkort verandering in wanneer zowel TenneT als de regionale netbeheerders hun flextenders gaan uitvoeren. Maar dit laatste even terzijde.
Waar het nu om gaat, is dat er massaal handdoekjes worden gelegd op hoogspanningsstations van TenneT en dat op dit moment op nog slechts vijf stations ruimte is voor nieuwe aanvragen. De andere stations zijn allemaal ‘vol’. Grotendeels geclaimd met basisontwerpen.
In totaal gaat het om circa 15 GW aan geclaimd vermogen. Dat zijn 150 batterijen met 100 MW vermogen of 75 batterijen met 200 MW vermogen. Het zal er ergens tussenin zitten, want er wordt ook aan batterijen van 250 en zelfs 350 MW gewerkt.
De 15 GW is geclaimd door € 15.000 te betalen. Laten we zeggen 150 keer. Stel je voor dat dit door slechts één partij zou zijn gedaan, dan heeft die partij het Nederlandse hoogspanningsnet in het houdgreep met een investering van 150 x € 15.000 = € 2.250.000,-.
Nu gaat het gelukkig niet om slechts één partij, maar er is in ieder geval één partij die 32 claims heeft. En deze partij heeft met een investering van ‘slechts’ 32 x € 15.000 = € 480.000,- een enorme waarde gerealiseerd omdat er nu nauwelijks ruimte is om grote batterijprojecten te ontwikkelen.
Dus een partij die het geld heeft om nu in een vieruursbatterij van 250 MW en 1.000 MWh te investeren, moet met een beetje pech wachten tot 2032 op een aansluiting bij TenneT.
Tenzij deze partij een deal sluit met een partij die ergens al € 15.000,- heeft betaald.
Een batterij met 1.000 MWh inhoud, kost zomaar € 350 - € 400 miljoen. Hoeveel zou zo’n partij overhebben om nu al in te batterij te investeren in plaats van in 2032? € 5 miljoen? 10 miljoen? Of misschien zelfs wel 25 miljoen?
Eén ding is zeker: handdoekje leggen is niets nieuws.
Veel partijen die nu al de nodige capaciteit hebben geclaimd, gaan een deel hiervan met enorm dikke winsten doorverkopen.
Het is jammer dat dit niet is voorkomen, want dat is altijd beter dan genezen. Je zou al die gelegde handdoeken eigenlijk het zwembad in moeten gooien...
Comments