Terugleverkosten: tijd voor duidelijkheid
Er is veel over te doen: ondanks vele smeekbedes door energiebedrijven, netbeheerders en brancheverenigingen, wordt salderen voorlopig niet afgebouwd.
Volgende in lijn der verwachting gaan nu ook de grote energiebedrijven terugleverkosten in rekening brengen bij klanten met zonnepanelen (lees kleinverbruikers die mogen salderen) .
Zichtbaar: schalen
Een aantal energiebedrijven brengt al zichtbaar terugleverkosten in rekening. Voorbeelden hiervan zijn Vandebron, Budget Thuis, Vrijopnaam, Energie van Ons en OM nieuwe energie.
Eerdergenoemde partijen gebruiken hiervoor schalen. Wanneer we die schalen vergelijken, zien we grote verschillen.
In de eerste plaats zien we verschillen in de opbouw van de schalen.
Bij Vandebron en Budget Thuis mag je slechts 4,99 kWh gratis terugleveren, bij Vrijopnaam mag je 100 kWh gratis terugleveren en bij Energie van Ons en OM nieuwe energie mag je zelfs 999 kWh gratis terugleveren.
Bij de laatste twee lopen de schalen zelfs door tot en met 49.999 kWh. Bij Vandebron en Vrijopnaam lopen de schalen tot 5.000 kWh en alles daarboven heeft dezelfde prijs. Bij Budget Thuis heeft alles boven de 10.000 kWh dezelfde prijs.
Naast de verschillen in de opbouw van schalen, zien we ook prijsverschillen.
Vrijopnaam heeft de prijzen van Vandebron gekopieerd (zo lijkt het) tot en met 5.000 kWh maar daarboven is Vrijopnaam met € 55,- per maand fors duurder dan Vandebron met € 46,- per maand. Budget Thuis is tot en met 3.000 kWh goedkoper dan Vandebron en dus ook Vrijopnaam maar wordt daarna juist duurder. Vanaf 10.000 kWh betaal je zelfs € 90,- per maand.
Energie van Ons en OM nieuwe energie hanteren schaalbreedtes van 500 kWh waardoor deze minder goed te vergelijken zijn en soms net iets duurder maar meestal goedkoper dan de andere drie.
Onzichtbaar: cashbacks, vastrecht en tarieven
Andere energiebedrijven hanteren andere tactieken. Zij hebben geen overzichtjes met schalen. Bij hen moet je erachter komen door te vergelijken met én zonder zonnepanelen. Pas dan kom je erachter. Op Gaslicht.com heb ik dit gedaan.
De toevallige 'slachtoffers' (omdat ze in de top tien goedkoopste aanbieders kwamen) zijn Innova Energie, Coolblue Energie en Pure Energie.
Innova Energie geeft klanten zonder zonnepanelen een cashback van € 280,-. Met slechts één (1) zonnepaneel krijg je bij Innova Energie al geen cashback meer.
Coolblue Energie geeft klanten zonder zonnepanelen een cashback van € 265,- én rekent slechts € 15,- per maand aan vaste leveringskosten. Heb je wel zonnepanelen, dan krijg je nog steeds een cashback, maar slechts € 150,- én je betaalt geen € 15,- per maand maar € 27,50 per maand aan vaste leveringskosten. Per saldo dus géén cashback maar wel lekker sneaky gedaan van Coolblue Energie.
Pure Energie geeft klanten zonder zonnepanelen een cashback van € 180,- en een elektriciteitsprijs van € 0,2508 per kWh. Met zonnepanelen krijg je geen cashback én betaal je ineens € 0,2779 per kWh. Dat lijkt weinig maar is bijna 11% meer.
Bovenstaande zijn voorbeelden van 'onzichtbare kosten' voor eigenaren van zonnepanelen. Immers: je denkt 'ik ga niet naar een energiebedrijf dat terugleverkosten in rekening brengt' maar komt vervolgens bedrogen uit. Maar we zijn er nog niet.
Energiebedrijf Essent haalde recent het landelijke nieuws naar aanleiding van een onderzoek door RTL naar (teruglever)tarieven voor klanten met zonnepanelen.
Greenchoice gaat extra kosten rekenen voor klanten met zonnepanelen. Greenchoice heeft ervoor gekozen om klanten met zonnepanelen een hoger vastrecht van € 4,50 per maand in rekening te brengen.  Tegelijkertijd wil Greenchoice met goedkopere stroom overdag klanten stimuleren stroom te gebruiken als er veel opgewekte zonne-energie beschikbaar is. Dit doet Greenchoice door het piek- en daltarief om te draaien. Klanten betalen dus méér in de daluren en minder in de piekuren. Een creatieve oplossing omdat de impact van hernieuwbare elektriciteitsproductie uit zonne- en windenergie steeds duidelijker zichtbaar wordt in de vorming van de uurprijzen.
Wildgroei. Tijd voor duidelijkheid!
Op dit moment zien we dus een wildgroei aan manieren waarop terugleverkosten in rekening worden gebracht. Dat is vervelend, want als consumenten zoek je je het ongans.
Ik heb moeten googelen op de naam van het energiebedrijf in combinatie met terugleverkosten en dan nog moest ik soms drie keer op een link klikken voor ik eindelijk de schaal voor me had. Op de meeste websites van energiebedrijven vind je niet zomaar het overzicht van de terugleverkosten. Daar moet je serieus je best voor doen.
Vergelijken van schalen is door de verschillende bandbreedtes ook schier onmogelijk geworden. Nu al. Wanneer alle energiebedrijven dezelfde schalen hanteren, wordt het beter vergelijkbaar.
Nadeel van de schalenmethodiek is dat je met een goed zonjaar wellicht net in een hogere staffel komt waardoor je verwachte financieel voordeel juist een nadeel blijkt te zijn.
Dit kan de terugverdientijd (toverwoord voor zonnepanelen) flink beïnvloeden wanneer achteraf blijkt dat je in plaats van € 30,- per maand opeens € 40,- per maand moet betalen, omdat je toevallig net 50 kWh meer hebt geproduceerd dan het jaar ervoor.
En laten we het dan maar niet over de afrekening hebben wanneer je tussentijds overstapt naar een nieuwe leverancier. Want hoe wordt jouw teruglevering dan berekend?
Vaste prijs per teruggeleverde kWh
Het zal voor iedereen beter én makkelijker zijn wanneer een bedrag per teruggeleverde kWh wordt gerekend in plaats van een schaal of hoger vastrecht of lagere cashback. Een vast bedrag per teruggeleverde kWh dus. Bijvoorbeeld tien eurocent per kWh. Of vijf of vijfentwintig voor mijn part. Het gaat om het idee.
Het voordeel van een prijs per teruggeleverde kWh, is dat je precies weet waar je aan toe bent. Energiebedrijven kunnen daarop concurreren zoals ze ook jarenlang hebben gedaan met een terugleververgoeding. Zo was er een tijd lang een strijd tussen Vandebron en Greenchoice wie de hoogste terugleververgoeding betaalde om maar zoveel mogelijk klanten mét zonnepanelen binnen te halen. Het kan verkeren.
Een prijs per teruggeleverde kWh is ook veel simpeler te controleren. Zowel voor de consument als voor het energiebedrijf. En met een vaste prijs per kWh kun je de, komt ie weer: toverwoord, terugverdientijd veel beter berekenen.
Strijk salderen maar lekker tegen de haren in
Het enige nadeel van een vaste prijs per teruggeleverde kWh: het strijkt salderen tegen de haren in. Want met salderen wil men precies het tegenovergestelde bereiken: alle kWh tegen elkaar wegstrepen.
Die hele goedkope, steeds vaker negatief geprijsde zonnekilowatturen tegen die hele dure, in de winter met kolen- en gasgestookte centrales opgewekte kilowatturen tegen elkaar wegstrepen. Dat klinkt zo lekker simpel, maar is verre van dat.
Een vaste prijs per teruggeleverde kWh kan negatief worden uitgelegd in relatie tot de salderingsmethodiek. Dit is echter een semantische constatering. Met de invoering van schalen krijgt de kleinverbruiker met zonnepanelen óók extra kosten doorberekend, alleen niet op een transparante, te vergelijken en makkelijk te controleren wijze.
Wees geen Don Quichot!
Tweede en Eerste Kamer: accepteer de nieuwe werkelijkheid en maak je hard voor een beter systeem.
Geen schalen, geen verborgen kosten maar een transparant, duidelijk en eenvoudig systeem voor elke energieleverancier: een prijs per teruggeleverde kWh.
Het wordt tijd dat mannen als Silvio Erkens en Pieter Omtzigt dit ook inzien en zich niet meer als een Don Quichot blijven opstellen tegen terugleverkosten.
Zolang salderen in stand blijft, moeten ook zij accepteren dat de markt deze kosten niet langer draagt en daar alternatieven voor ontwikkelt. Daar kunnen ze zich voor de bühne en heel populistisch tegen blijven verzetten, maar dat gaan ze niet winnen. Gratis bier bestaat niet.
Mochten mannen als Silvio of Pieter die terugleverprijs toch willen beïnvloeden of binnen bepaalde bandbreedtes houden, kijk dan eens naar de methodiek voor het berekenen van het definitief correctiebedrag voor de verschillende SDE-regelingen of de berekening voor de maximale warmteprijs.
Een paar slimmeriken kunnen best een methodiek bedenken waarmee een bandbreedte voor een faire terugleverprijs kan worden bedacht.
En als ze me het heel lief vragen, wil ik ze er wel bij helpen.
Voor iedereen die nog even in de schalen wil duiken, hieronder de linkjes.
Â